Samstag, 22. Oktober 2016

22 -10-2016 - DANH HIỆU THI NHÂN - THI THIÊN TỬ .( Bài Học Thêm Về Thi Nhân Từ Thầy Đổ )

             




           Những người nghiên cứu và say mê thơ Đường, thường hay kháo nhau về những giai thoại xoay quanh các thi nhân của thời đại nầy. Trong số các giai thoại đó, chuyện thường được nhắc đến nhiều nhất là danh xưng của các thi nhân, như  Thi Tiên là Lý Bạch, Thi Thánh là Đỗ Phủ và Vương Duy là Thi Phật, còn một danh hiệu cao quý thường gây tranh cải là Thi Thiên Tử. Vậy, ai là Thi Thiên Tử của thời đại hoàng kim của thi ca nầy ?. Chính là Vương Xương Linh đó, có giai thoại cho rằng Thi Thiên Tử là Vương Chi Hoán, vì trong một lần cá cược, Vương Xương Linh bị thua, cho nên mới nhường chức Thi Thiên Tử lại cho Vương Chi Hoán, nhưng đây chỉ là chuyện các thi sĩ vui đùa với nhau mà thôi, xin mời nghe giai thoại mà dân gian thường truyền khẩu sau đây.....

     

          Trong thời Khai Nguyên đời Đường, các thi nhân Vương Xương Linh, Cao Thích, Vương Chi Hoán đồng nổi danh ngang nhau. Lúc bấy giờ tuy đời sống, hoàn cảnh của mỗi người mỗi khác, nhưng họ vẫn thường hay đi chơi chung với nhau.
          Một ngày kia, trời lạnh, tuyết rơi nhẹ, ba vị thi nhân cùng đến uống rượu tại Kỳ đình. Bỗng nhiên có các linh quan (con hát) ở Lê viên, độ hơn mười người, cũng lên lầu dự tiệc. Nhân đó, ba vị thi nhân đồng hẹn nhau tránh khỏi bàn ngồi, đến bên lò sưởi trong góc để nghe ngóng.
         Trong chốc lát, có bốn cô ca kỹ lần lượt kéo đến. Các cô đều rất xa hoa diễm lệ, yêu kiều khả ái. Tất cả mọi người cùng tấu nhạc và bắt đầu hát, các bài hát đều là những tác phẩm nổi danh đương thời.


          Vương Xương Linh cùng các bạn ước hẹn với nhau rằng: "Bọn chúng ta hiện nay đều là những người có tiếng trên thi đàn, nhưng việc hơn kém chưa định được. Nay cứ lặng nghe các linh quan ngâm thơ và hát những bài thơ  thuộc Nhạc Phủ, xem thơ của ai được ngâm và hát nhiều nhất thì người ấy sẽ là Thi Thiên Tử nhé ! ".

          Một lúc sau, các linh quan cử nhạc, một cô đào gỏ nhịp hát lên rằng:


         Hàn vũ liên giang dạ nhập Ngô            寒雨連江夜入吴,
         Bình minh tống khách Sở sơn cô         平明送客楚山孤.
         Lạc Dương thân hữu như tương vấn,  洛楊親友如相問,
         Nhất phiến băng tâm tại ngọc hồ.         一片冰心在玉!






     
 
         Ban đêm đi thuyền vào đất Ngô trong khi mưa lạnh giăng giăng ngang sông. Sáng sớm mai tiễn khách chỉ có mỗi ngọn núi Sở cô quạnh. Nếu bạn bè thân thích ở Lạc Dương có hỏi thăm, (thì xin anh đáp rằng ) Lòng tôi như một mảnh băng trong trắng ở trong bình ngọc vậy.
        Đó chính là bài " Phù Dung Lâu Tống Tân Tiệm " của Vương Xương Linh, nên khi ...
        Nghe xong, Vương Xương Linh mỉm cười, đưa tay lên vẽ trên tường một dấu hiệu, nói: "Nhất tuyệt cú!". Lại một cô khác ngâm rằng:

             Khai khiếp lệ triêm ức             箧淚沾
             Kiến quân tiền nhật thư           見君前日書
             Dạ đài hà tịch mịch                 夜台何寂寞
             Do thị Tử Vân cư.                    猶似子雲居


                   

  

          Mở hộp ra mà nước mắt ướt đầm trên ngực, vì nhìn thấy bức thư của chàng ngày trước. Chốn dạ đài hiu quạnh biết bao nhiêu, nhưng nơi đó vẫn là chỗ ở của chàng Tử Vân (tức Dương Hùng ) đã mất .


          Đó chính là bài " Khốc Đơn Phụ Lương Cửu Thiếu Phủ " của Cao Thích. Nên khi nghe xong...
          Cao Thích đưa tay lên vách vẽ một vòng, nói  : "Nhất tuyệt cú!"
          Tiếp đến một cô khác cũng gõ nhịp ngâm rằng  :

        Phụng trửu bình minh kim điện khai      奉帚平明金殿開
        Tạm tương đoàn phiến cộng bồi hồi      暫将團扇共徘徊
        Ngọc nhan bất cập hàn nha sắc            颜不及寒鸦
        Do đới Chiêu Dương nhật ảnh lai.          带昭陽日影來!



Image result for 奉帚平明金殿開


          Buổi sáng cầm chổi quét khi cửa điện vàng vừa mở ra, tay mân mê cây quạt mà trong dạ lại bồi hồi. Mặt ngọc còn không bằng cả nhan sắc của con quạ lạnh, (vì quạ) còn được hưởng ánh nắng mặt trời ở điện Chiêu Dương mà bay đến đây ! Đó là bài " Trường Tín Thu Từ " cũng của Vương Xương Linh ...
          Nghe xong, Vương Xương Linh lại đưa tay lên vẽ lên tường, nói: "Nhị tuyệt cú!". Lại một cô khác đứng lên gỏ nhịp cất tiếng ngâm :

        千里黃雲白日曛 Thiên lý hoàng vân bạch nhật huân,
        北風吹雁雪紛紛.   Bắc phong xuy nhạn tuyết phân phân.
        莫愁前路無知己 Mạc sầu tiền lộ vô tri kỷ,
        天下誰人不識君。 Thiên hạ hà nhân bất thức quân ?!

          


Image result for 北風吹雁雪紛紛



          Ngàn dặm mây ngã màu vàng che mờ cả mặt nhựt. Gió bấc thổi cho chim nhạn bay về nam và tuyết rơi phơi phới. Thôi bạn hãy lên đường đi đi, đừng buồn là phía trước mặt không có người tri kỷ. Vì trong thiên hạ nầy ai là người không biết đến bạn đâu !?  Đó là bài " Biệt Đổng Đại " của Cao Thích, nên anh ta lại giơ tay lên ra dấu và điểm : "  nhị Tuyệt cú !".
          Bốn cô đã ngâm bốn bài, toàn là tác phẩm của Vương Xương Linh và Cao Thích.


          Vương Chi Hoán thẹn quá, nhưng tự nghĩ rằng thơ của mình nổi danh đã lâu, bèn nói với hai người kia rằng: "Bọn này đều là những nhạc quan không theo kịp thời điểm, những bài họ hát đều là ngôn từ quê mùa của vùng Ba Thục. Còn những khúc hát như Dương xuân Bạch Tuyết thì bọn phàm phu tục tử này có dám nói đến đâu ?" Bèn chỉ vào một trong những ca kỹ đẹp nhất bọn, nói: "Đến lượt cô này hát, nếu như không phải là thơ của ta, ta nhất định không tranh đua với các anh nữa. Còn nếu như đúng là thơ của ta, thì các anh phải tôn ta làm Thi THIÊN TỬ nhé !". Nói xong cả bọn vui vẻ cười đợi . Phút chốc, đến lượt cô đào đẹp nhất bọn, búi tóc song hoàn, cất tiếng ca réo rắt :

       Hoàng Hà viễn thướng bạch vân gian   黄河逺上白雲
       Nhất phiến cô thành vạn nhận san       一片孤城萬仞山
       Khương địch hà tu oán dương liễu        姜笛何須怨楊柳
       Xuân phong bất độ Ngọc Môn Quan.    春風不度玉門関

          

                  Image result for 涼州詞 王之渙



          Sông Hoàng Hà chảy từ nơi xa tít trong khoảng mây trắng. Một mảnh thành trơ trọi giữa núi cao muôn nhận (đơn vị đo lường thời xưa, ba thước là một nhận). Sáo Khương đừng thổi bài "Oán dương liễu" nữa, vì gió xuân kia cũng không đưa (tiếng sáo) qua được Ngọc Môn Quan đâu. Đúng là bài " Lương Châu Từ " nổi tiếng của Vương Chi Hoán, nên khi cô đào vừa dứt tiếng hát thì ...
           Vương Chi Hoán bèn vỗ tay cả cười nói với hai bạn rằng : " Các anh thấy đấy, ta nói có sai đâu, ta quả là chơn mạng Thi THIÊN TỬ đó nhé   !!!


            



           Các linh quan không rõ đầu đuôi câu chuyện, đều hỏi: "Chẳng hay chư vị vui cười chuyện gì thế?" Vương Xương Linh và các bạn liền thuật rõ mọi việc. Các linh quan đồng thưa rằng: "Bọn tục nhân chúng tôi không nhận ra được những bậc cao nhã, xin được muôn vàn ngưỡng mộ!" Xong tất cả đều ngồi vào bàn tiệc cùng vui vẻ uống say  đến sáng.

           Nhân chuyện nầy, mới có giai thoại cho rằng Vương Chi Hoán cũng là Thi Thiên Tử là vì vậy !.....

          Kính mời Quý Vị xem  thêm tài liệu bổ sung sau đây :



          詩天子指诗坛的领袖。 诗人 王昌 李白 都有此誉称。 陆凤藻 《小知·文学》王昌 诗天子 杜甫 诗宰相。 《漫堂说诗》:大抵各体有别,而三 七絶,并堪不朽。 太白 龙标 王昌 )更有诗天子之号。郑振铎 《插图本中国文学史》第二五章八:王昌 少伯 京兆 人,与 高适 王之 齐名,而 独有诗天子的称号。


                                                          

Image result for 開箧淚沾臆


          Thi Thiên Tử ( Vua trong thơ )  chỉ lãnh tụ trên Thi Đàn. Các thi nhân Vương Xương Linh, Vương Duy và Lý Bạch đều có cái danh xưng danh dự nầy. Theo Lục Phụng Tảo đời Thanh " Văn học- Tiểu tri lục " thì : " Theo Vương Xương Linh tập, Vương Duy là Thi Thiên Tử, Đỗ Phủ là Thi Tể Tướng. "Trong " Mãn đường thuyết thi " đời Thanh thì : " Đại đễ các thể đều phân biệt SƠ, THỊNH, TRUNG, VÃN, mà tam Đường thất Tuyệt, đều có thể  nói là bất hủ hết được. Thái Bạch, Long Tiêu ( Vương Xương Linh ) lại có danh hiệu là "Thi Thiên Tử ".  Theo điều thứ 25 chương 8 trong " Tháp đồ bổn TRUNG QUỐC VĂN HỌC SỬ " của Trịnh Chấn Đạc viết : " Vương Xương Linh tự Thiếu Bá, người đất Kinh Triệu , nổi danh ngang hàng với Cao Thích, Vương Chi Hoán, nhưng Vương lại có danh xưng độc hữu là " THI THIÊN TỬ ".



     


1.  詩仙/詩俠:李白   Thi Tiên, còn gọi là Thi Hiệp : Lý Bạch.


2.  
詩聖/詩史:杜甫   Thi Thánh hay Thi Sử : Đỗ Phủ. 


3.  
詩豪:劉禹錫       Thi Hào : Lưu Vũ Tích.


4.  
詩魔:白居易       Thi Ma : Bạch Cư Dị. 


5. 
詩鬼/鬼才:李賀   Thi Quỷ hay Quỷ Tài : Lý Hạ. 


6.  
詩佛:王維          Thi Phật : Vương Duy.


7. 
詩囚:孟郊          Thi Tù : Mạnh Giao.


8. 
詩奴:賈島          Thi Nô : Giả Đảo.


9. 
詩骨:陳子昂         Thi Cốt : Trần Tử Ngang.


10.
詩狂:賀知章        Thi Cuồng : HạTri Chương.


11.
詩傑:王勃           Thi Kiệt : Vương Bột.


12.
詩天子:王昌齡       Thi Thiên Tử : Vương Xương Linh.


13.
詩腸:張籍           Thi Trường : Trương Tịch.

 
15.
詩囊 : 齊己           Thi Nang : Tề Kỷ.




1、詩骨
THI CỐT
陳子昂Trần Tử Ngang
其詩詞意激昂,風格高峻,大有漢魏風骨,被譽為詩骨" Có Cốt cách của thời Hán Ngụy. Nên gọi là Thi Cốt.
2、詩傑 THI KIỆT
王勃 Vương Bột
其詩流利婉暢,宏放渾厚,獨具一格,人稱詩傑”Là Hào Kiệt trong làng thơ.
3、詩狂THI CUỒNG
賀知章Hạ Tri Chương
秉性放達,自號四明狂客。因其詩豪放曠放,人稱詩狂”Phóng túng cuồng ngạo,là Tứ Minh Cuồng Khách.
4、詩家天子七絕聖
王昌齡Vương Xương Linh
其七絕寫的深情幽怨,音旨微茫,因而舉為詩家天子”Thi THIÊN TỬ, Thất Ngôn Thánh Thủ.
5、詩仙 THI TIÊN
李白 Lý Bạch
詩想像豐富奇特,風格雄渾奔放,色彩絢麗,語言清新自然,被譽為詩仙”Ông Tiên trong thơ.
6、詩聖 THI THÁNH
杜甫 Đỗ Phủ
其詩緊密結合時事,思想深厚。境界廣闊,人稱為詩聖”Ông Thánh trong thơ
7、詩囚 THI TÙ
孟郊 Mạnh Giao
作詩苦心孤詣,慘澹經營,無好問,曾稱之為為詩所困,苦吟詩人詩囚”Người bị  Cầm Tù trong thơ.
8、詩奴 THI NÔ
賈島 Giả Đảo
一生以作詩為命,好刻意苦吟,人稱其為為寫詩而寫詩的詩奴”Nô lệ của thơ.
9、詩豪 THI HÀO
劉禹錫 Lưu Vũ Tích
其詩沉穩凝重,格調自然格律粗切,白居易贈他詩豪的美譽Hào kiệt trong thơ
10、詩佛 THI PHẬT
-王維 Vương Duy
這種稱謂除了有王維詩歌中的佛教意味和王維的宗教傾向之外,也表達了後人對王維在唐代詩壇崇高地位的肯定Thơ có ý niệm về Phật Giáo.
11. 詩魔 THI MA
白居易 Bạch Cư Dị
白居易寫詩非常刻苦,正如他自己所:“酒狂又引詩魔發,日午悲吟到日西。過份的誦讀和書寫,竟到了口舌生瘡、手指成胝的地步。所以人稱詩風怪癖的詩人詩魔”Mê thơ như bị Ma nhập.
12、五言長城Ngũngôn Trường Thành
劉長卿 Lưu Trường Khanh
擅長五言詩,他的五言詩作是全部詩作的十分之七八,人稱其為五言長城Chuyên vềthơ Ngũ Ngôn. 7-80%thơ của ông đều là thơ Ngũ Ngôn.
13、詩鬼 THI QUỶ
李賀 Lý Hạ
其詩善於熔鑄詞采,馳騁想像,運用神話傳說創造出璀璨多彩的鮮明形象,故稱其為詩鬼”Thơ có hơi hám của
Ma Quỷ. Tài cũng thế !
 14、杜紫薇 Đỗ Tử Vi
杜牧 Đỗ Mục
曾寫過《紫薇花》詠物抒情,借花自譽,人稱其為杜紫薇
15溫八叉 Ôn Bát Thoa
溫庭筠 Ôn Đình Quân
才思敏捷,每次入試,八叉手即成八韻,人稱他為溫八叉”Xoa tay 8 lần thành 8 vận, chỉ làm thơ rất nhanh.
16.詩神 THI THẦN
蘇軾 Tô Thức ( Đông Pha )
蘇軾詩,揮灑自如,清新剛健,一幟獨樹,人稱詩神。Ý thơ mẫn tiệp, tứ thơ thanh tân, Làm thơ trôi chảy như là ông Thần của Thơ vậy !

Đổ Chiêu Đức 




史上影響最大的十首詩


孟郊《遊子吟》

慈母手中線,遊子身上衣。
臨行密密縫,意恐遲遲歸。
誰言寸草心,報得三春暉。

 
這是一首母愛的頌歌。詩中親切真淳地吟頌人類最偉大的情感母愛。尤其是詩的最後兩句,以通俗形象的比喻,寄託赤子熾烈的情懷,對於春日般的母愛,被廣為傳頌,全詩無華麗的詞藻,亦無巧琢雕飾,于清新流暢,淳樸素淡的語言中,飽含著濃郁醇美的詩味,情真意切,千百年來撥動多少讀者的心弦,引起萬千遊子的共鳴。


李白《靜夜思》

床前明月光,疑是地上霜。
舉頭望明月,低頭思故鄉。
 
提到思鄉,詩仙的這首詩是所有只要是稍識文墨的中國人第一時間想起的。這首詩明白如話,讀起來琅琅上口,表達的是人們普遍共鳴的思鄉之情,所以千百年來廣為傳誦,成了炎黃子孫最熟悉的古典詩歌。它不追求想像的新穎奇特,也摒棄了辭藻的精工華美;它以清新樸素的筆觸,抒寫了豐富深曲的內容。境是境,情是情,那麼逼真,那麼動人,百讀不厭,耐人尋繹。無怪乎有人贊它是「妙絕古今」。


白居易《賦得古原草送別》

離離原上草,一歲一枯榮。
野火燒不盡,春風吹又生。
遠芳侵古道,晴翠接荒城。
又送王孫去,萋萋滿別情。

白居易的這首詩尤以第二句最為有名,影響最大。「野火燒不盡,春風吹又生」極為形象生動地表現了野草頑強的生命力,激勵了多少輩中國人奮發向前,人不死,奮鬥不止。其全詩章法謹嚴,用語自然流暢而又工整,寫景抒情水融,意境渾成,堪稱絕唱。


曹植《七步詩》

煮豆燃豆萁,豆在釜中泣。
本是同根生,相煎何太急?

這首詩連同這個典故,都廣為中國人熟知。曹植運用了十分貼切、淺顯生動的比喻表達出自己的情感,並因此逃過一劫。每當再出現兄弟相爭時,中國人都會想起這首詩,「本是同根生,相煎何太急?」。


王之渙《登鸛雀樓》

白日依山盡,黃河入海流。
欲窮千里目,更上一層樓。
 
「欲窮千里」目,寫詩人一種無止境探求的願望,還想看得更遠,看到目力所能達到的地方,唯一的辦法就是要站得更高些,「更上一層樓」。


王維《 九月九日 憶山東兄弟》

獨在異鄉為異客,每逢佳節倍思親。
遙知兄弟登高處,遍插茱萸少一人。
此詩寫遊子思鄉懷親。異鄉異土生活的孤獨淒然,因而時時懷鄉思人,遇到佳節良辰,思念倍加。


《詩經》第一首《關雎》

關關雎鳩,在河之洲。窈窕淑女,君子好逑。
參差荇菜,左右流之。窈窕淑女,寤寐求之。
求之不得,寤寐思服。悠哉悠哉,輾轉反側。
參差荇菜,左右采之。窈窕淑女,琴瑟友之。
參差荇菜,左右毛之。窈窕淑女,鐘鼓樂之。

《詩經》是中國詩歌之始,其中不乏千古名句,尤以第一首廣為人知。中國的愛情詩也有很多,其中不乏千古名句,但尤以《關雎》影響最大。每當男人見到美女,想上去追時,「窈窕淑女,君子好逑」就成了最充分的理由。


李清照《夏日絕句》

生當作人傑,死亦為鬼雄。
至今思項羽,不肯過江東。

女詞人李清照這一首慷慨激昂的詩起調高亢,鮮明地提出了人生的價值取向:人活著就要作人中的豪傑,為國家建功立業;死也要為國捐軀,成為鬼中的英雄。愛國激情,溢於言表,確有振聾發聵的作用。詩人鞭撻南宋當權派的無恥行徑,借古諷今,正氣凜然。


王勃《送杜少府之任蜀州》

城闕輔三秦,風煙望五津。
與君離別意,同是宦遊人。
記憶體知己,天涯若比鄰。
無為在岐路,兒女共沾巾。

此詩是送別的名作。詩意慰勉勿在離別之時悲哀。


李紳《憫農》

鋤禾日當午,汗滴禾下土。
誰知盤中餐,粒粒皆辛苦。


這首詩是寫勞動的艱辛,勞動果實來之不易。

(資料節錄自:國立台灣大學.視覺素養學習網

             







 

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen