22 -6- 2015 Những Câu Nói Kinh Điển Từ Dalai Lama

                           

                                     

                                       

                                       

                                       

                                        

                                        

                                        

                                        

                                         

                                        

                                        

                                        

                                     

19 - 6- 2015 Sức Mạnh Từ Thanh Tịnh

                              

                            

***“ Sức mạnh của trẻ thơ là tiếng khóc. Sức mạnh của đàn bà là phẩn nộ. Sức mạnh của người ăn trộm là vũ khí. Sức mạnh của vua chúa là quyền uy. Sức mạnh của kẻ ngu là áp đảo . Sức mạnh của kẻ  phá hoại gia đình người khác là tự bọc lộ tính  chất ngu dốt độc ác  của bản thân trước công chúng  , Sức mạnh của bậc hiền trí là cảm hóa. Sức mạnh của người đa văn là thẩm sát. Sức mạnh của sa môn là nhẫn nhịn  ,Sức mạnh của im lặng là biến hóa .........................

*****Chỉ đứng nhìn mà không phê phán, kiểm duyệt, giải quyết thì dần dần  sẽ thấy được sự vận hành, sự sinh diệt của các cảm giác, cảm xúc, tư tưởng,… Trong cái nhìn bất động đó thì các pháp sinh sẽ tự diệt chứ không cần cái ta can thiệp vào. Đó mới chính là thanh tịnh.

– Trong lành là tuyệt đỉnh của Giới.
– Tĩnh lặng là tuyệt đỉnh của Định.
– Sáng suốt là tuyệt đỉnh của Tuệ.

**** Trí tuệ không để bản ngã xen vào (= chấp thủ của các tư kiến) sự vận hành của các Pháp được gọi là Minh. Chỉ có Minh mới chấm dứt được toàn bộ tiến trình của bản ngã trói buộc con người, làm cho con người bị động trong vòng luân hồi sinh tử.
Viên Minh

 *********  Sự biểu hiện của nước là hình ảnh, là tấm gương của lối sống tùy duyên. Nước dù ở điều kiện nào, môi trường nào chúng vẫn thích ứng “Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài”, dù thay đổi hình thức, tướng dạng nhưng không hề thay đổi bản chất của nó. Đây là tinh thần “Tùy duyên bất biến”, tùy duyên là để thuận theo nguyên lý cuộc sống, bản chất cuộc sống; sống Đời mà không mất Đạo, với tinh thần này  có thể hiện hữu khắp nơi cùng chốn, hiện hữu trong từ ý niệm, hiện hữu trong từng cử chỉ hành vi. Nếu có thể sống và vận dụng được tinh thần “Tùy duyên bất biến” thì chúng ta sẽ luôn luôn duy trì được ánh sáng của tự tâm, sẽ không bị những cám dỗ lôi kéo, không bị bất cứ hiện tượng sự vật nào làm cản trở hoặc đánh mất giá trị cuộc sống,  con đường lý tưởng của chúng ta.

  

                           

          



                      

                      

13-6-2015 Hai Mặt

                

SỰ THẬT có 6 chữ
GIẢ DỐI cũng 6 luôn
Mặt trái và mặt phải
Trắng đen ôi khó lường!

TÌNH YÊU có 7 chữ
PHẢN BỘI cũng thế thôi
Chúng là hình với bóng
Rất dễ dàng đổi ngôi.

 

Chữ YÊU là 3 chữ
HẬN là ba, giống nhau.
Người say men Hạnh phúc
Kẻ thành Lý Mạc Sầu .

 

BẠN BÈ có 5 chữ 

KẺ THÙ đếm cũng năm
Hôm nao lời ngọt mật
Hôm nay chìa.. dao găm.

 

Từ VUI có 3 chữ
Tiếng SẦU cũng đồng như.
Quá vui thường mất trí,
Mất trí đời đổ hư.

 

Chữ KHÓC có 4 chữ
CƯỜI cũng vậy, giống in
Ai ” giòn cười, tươi khóc ”
Ấy cảm thọ nhận chìm .

Cuộc sống là hai mặt
Giới tuyến một đường tơ .
Chấp nhận mà không vướng
Nhẹ bước qua hai bờ .

 

Thích Tánh Tuệ

 

   

11-6 -2015 Bài Viết Về LỄ CHA : YẾN THI của thày Đổ C Đ

          .........................

                    

           Chúa Nhật thứ ba của Tháng Sáu hằng năm, là ngày LỄ CHA ( Father's Day  ) của nước MỸ. Ngày LỄ CHA năm nay nhằm ngày Chúa Nhật 21 tháng 6 năm 2015.

           
           Ta thường gọi ngày LỄ MẸ là NGÀY HIỀN MẪU, nên khi đến ngày LỄ CHA thì rất nhiều người theo thói quen, thay chữ MẪU bằng chữ PHỤ, và gọi ngày Lễ Cha bằng NGÀY HIỀN PHỤ ??!!...

           Ngày Lễ Cha, Father's Day, không thể gọi là ngày HIỀN PHỤ được, vì Hiền Phụ 賢婦 là VỢ HIỀN, chớ không phải CHA HIỀN. Muốn nói Cha Hiền thì phải gọi là TỪ PHỤ 慈父, lấy trong thành ngữ  " Phụ Từ Tử Hiếu 父慈子孝 ", tương đương trong tiếng Nôm ta là " Cha Hiền Con Thảo."  Trong gia đình Phong Kiến ngày xưa, người Cha luôn luôn nghiêm khắc và nghiêm cẩn trong mọi hành vi cũng như sinh hoạt của gia đình, nên còn được gọi là NGHIÊM ĐƯỜNG, NGHIÊM PHỤ.  Lời dạy của Cha thì gọi là NGHIÊM HUẤN, như trong Truyện Kiều, khi Thúc Ông bắt Thúc Sinh phải bỏ cô Kiều, cụ NGUYỄN DU đã viết :

                      Thấy lời NGHIÊM HUẤN rành rành,
                     Đánh liều sinh mới lấy tình nài kêu.

           Nhưng bây giờ mà ta gọi như thế thì nghe nghiêm khắc và xa rời con cháu quá!   Còn một từ dùng để gọi cha ngày xưa nữa là XUÂN ĐƯỜNG (còn đọc là THUNG ĐƯỜNG) 椿堂. Theo sách Trang Tử, chương Tiêu Dao Du, thì XUÂN 椿 là loại cây cao bóng cả, tàng lá sum xuê, có tám trăm năm là mùa xuân, tám trăm năm là mùa thu, nên được dùng để ví với người cha là cột trụ chống đỡ và che chở cho gia đình.  Khi cô Kiều khuyên Thúc Sinh về thăm Hoạn Thư, thì chàng mới...

                        Rạng ra trình lại XUÂN ĐƯỜNG,
                 Thúc Ông cũng vội khuyên chàng quy gia.

          Sẵn trình bày luôn về từ dùng để chỉ Mẹ, đó là từ HUYÊN ĐƯỜNG 萱堂.  HUYÊN 萱 là một loài thảo mộc được trồng trong nhà như cây Trường sinh, lá thon dài, nở hoa màu vàng và cho hương thơm dìu dịu, ăn được, ta thường gọi là Hoa KIM CHÂM, dùng để chỉ sự dịu dàng của người mẹ nên ta có từ gọi chung CHA MẸ là XUÂN HUYÊN.  Khi hay tin Kiều đã bán mình chuộc cha, Kim Trọng đã vật vã khóc than đến nỗi " Máu theo nước mắt, hồn lìa chiêm bao ", khiến cho :

                       XUÂN HUYÊN lo sợ xiết bao,
                     Hóa ra khi đến thế nào mà hay !

           Xin được trở lại và nói thêm  về từ HIỀN PHỤ 賢婦 là VỢ HIỀN;   HIỀN 賢:  Ngoài nghĩa trái với Dữ là Hiền Thục ra, Hiền còn có nghĩa là GIỎI GIANG.  Ví dụ: Hiền Thần là Bề tôi giỏi để phò Vua giúp nước.  Hiền Tài là người có Tài Giỏi và đây cũng là một chức sắc Giỏi Giang trong Cao Đài Giáo. Còn...
          PHỤ 婦:  Đây là kiểu chữ HỘI Ý, được ghép bởi bộ NỮ 女 bên trái là Cô Gái, và chữ TRỮU 帚 bên phải là Cây Chổi  hàm ý là cô gái mà cầm cây chổi (để quét dọn nhà cửa) là đã trở thành người chủ của gia đình rồi, đã kết hôn rồi, nên PHỤ là Đàn Bà, là Người Vợ.  Vì thế mà HIỀN PHỤ là VỢ HIỀN.  PHỤ NỮ là chỉ chung tất cả CÁC BÀ CÁC CÔ có chồng hoặc " chổng chừa !". PHU PHỤ là Vợ Chồng.  Hồi nhỏ thường hay nghe Má tôi hát ru em như thế nầy:
                       Sông dài cá lội biệt tăm,
             Phải duyên PHU PHỤ ngàn năm em cũng chờ!
   Nên...
           HIỀN PHỤ 賢婦 : Chẳng những chỉ người đàn bà hiền thục, mà còn chỉ người đàn bà giỏi giang " Tướng phu giáo tử "  ( Giúp đỡ chồng và nuôi dạy con cái ).

          Ca dao của Việt Nam ta có câu :
                        Công cha như núi Thái sơn,
                Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra !
   Nhưng...

          Trong văn chương không thiếu những áng văn, những bài thơ ca tụng mẹ hiền, mà lại rất hiếm, rất khó kiếm được một bài thơ, một áng văn hay ca ngợi công cha, có thể sự dịu dàng hòa ái của bà mẹ gần gũi với con cái hơn là bộ mặt lúc nào cũng "Lập nghiêm" của ông cha.  Cha thì lo việc lớn hơn, ngoài việc duy trì và nuôi sống gia đình, lắm ông còn phải chăm lo việc nước, việc ngoài xã hội...  Nhưng cũng có những người cha có máu "giang hồ" thích lang bạt rày đây mai đó... Ta hãy cùng đọc một bài Ngũ Ngôn Tứ Tuyệt của Đỗ Mục đời Đường để thắm thía hơn với cái máu "giang hồ" của các ông cha ngày trước...

      歸家                           QUY GIA
   稚子牽衣問，            Trỉ tử khiên y vấn
   歸來何太遲。            Quy lai hà thái trì ?

   共誰爭歲月，            Cộng thùy tranh tuế nguyệt
   贏得鬢如絲。            Doanh đắc mấn như ti
               杜牧　                                      Đỗ Mục

Thích nghĩa :
QUY là về, GIA là nhà, QUY GIA là Về Lại Nhà.
   1. Câu 1: Trỉ là non, Tử là Con. TRỈ TỬ: không phải là con non mà là Con Thơ.  Khiên: là nắm, là níu, là dắt.  Y là Áo, Vấn là Hỏi.  Nghĩa toàn câu là :
                     "Con thơ níu áo hỏi"
   2. Câu 2: Quy là Về, LAI là Xu hướng Động từ, chỉ sự di chuyển gần đến người viết hoặc nói.  QUY LAI là Về lại, là Về "đây."  QUY KHỨ là Về "đi " (KHỨ chỉ di chuyển Xa người nói hoặc viết).  Hà là Sao? Thái là Quá.  Trì là Trễ, muộn. Nghĩa cả câu:

       "Sao muộn quá mới về lại nhà?"

   3. Câu 3: Cộng là cùng, chung.  Thùy là Ai?  Tranh là dành, giựt.  Tuế là Tuổi, là Năm.  Nguyệt là Tháng. 
Nghĩa cả câu :
        Cùng với ai dành giựt năm tháng, ý nói: "Cùng với ai sống đua chen trong những năm tháng đó?"

   4. Câu 4: Doanh là Lời, thắng, Ăn, thu hoạch.  Đắc là được. Mấn là Tóc mai.  Như là giống, giống như.  Ti là Tơ.
Nghĩa cả câu :

            (chỉ) lời được hai bên tóc mai trắng như tơ.

Diễn nôm :

                  Về Lại Nhà

            Con thơ trì áo hỏi
            Sao đi mãi đến giờ ?
            Cùng ai ngày tháng ấy
            Mà tóc đã bạc phơ!

Lục bát :
                  Con thơ níu áo hỏi cha
            Đi sao lâu quá, bỏ nhà bỏ con!
                  Cùng ai ngày tháng mõi mòn?
           Sương pha tóc trắng chẳng còn như xưa!

       Hai câu đầu là lời chất vấn, thắc mắc, thơ ngây nhưng lắc léo của con thơ.  Nhưng hai câu sau... hình như là lời than van, oán trách, khúc mắc, thở than của bà... nội tướng đã biết bao ngày khoắc khoải, mòn mỏi đợi chàng về!

       Trong ngày LỄ CHA, mong rằng các ông cha luôn luôn trân quý sự sum họp và tình cảm gia đình để gắn bó hơn với con cái và các thành viên trong đó, nhất là với người đầu gối tay ấp, sao cho...

                   Một nhà sum họp trúc mai,
            Càng sâu nghĩa bể càng dài tình sông!

                                                   (  Truyện Kiều )

        Năm nay là năm Mùi, năm con DÊ, trong bài viết hồi đầu năm về " Năm Mùi nói chuyện dê " tôi có nhắc một câu trong " Tăng Quảng Hiền Văn " là :

                  羊 有 跪 乳 之 恩 ， 鴉 有 反 哺 之 義 ，

         Dương hữu qụy nhũ chi ân, Nha hữu phản bộ chi nghĩa,

                  你 及 他 未 及 ?

                 Nễ cập tha vị cập?

Chú Thích:
        Quỵ Nhũ: Quỵ là Quỳ, Nhũ là Vú. Động từ có nghĩa là Bú. Quỵ Nhũ là Quỳ xuống để bú.
        Bộ: là Mớm mồi cho ăn. Bộ nhũ: cũng có nghĩa là cho bú.
        Phản Bộ: là Mớm ngược lại cho ăn.
        Cập: là Bằng. Vị Cập là Chưa Bằng. Bất Cập là Không Bằng.

        

                  

Nghĩa Câu:

         Con dê vì biết ơn của mẹ nên quỳ xuống mà bú. Con quạ có cái nghĩa là khi mẹ già thì nó đi kiếm mồi mớm ngược lại cho mẹ ăn. Bạn có bằng được chúng chưa hay là không bằng?

        Quả là một bài học luân lý và là một câu hỏi hóc búa khó trả lời ! Mong rằng những ai còn Cha còn Mẹ hãy ráng mà trân trọng !

        Câu nói trên cho ta biết Quạ và Dê là một CẦM một THÚ rất có hiếu với Cha Mẹ, nhưng trong đám Phi Cầm Tẩu Thú đó cũng có những con rất " bất hiếu ". Ví dụ như con Chim Én chẳng hạn .... Thường thì một đôi chim én sanh được 2 hoặc 4 trứng, nở ra 1 hoặc 2 cặp chim trống mái. Đôi chim cha mẹ rất tích cực, vất vả tìm mồi nuôi con cho khôn lớn, líu lo dạy hót dạy kêu, rỉa lông rỉa cánh. Khoảng 30 đến 40 ngày sau, khi chim con đã đủ lông đủ cánh, chim cha mẹ mới đưa lên cành tập bay. Sau vài vòng bay thử, thấy đã cứng cáp, đôi chim con bèn bay thẳng mất hút luôn để tự tìm tự do cho mình. Bỏ lại đôi chim cha mẹ chít chiu buồn bã gọi mãi mà con nào có về lại tổ cũ nữa đâu !  Đôi chim én nầy đã quên rằng, ngày xưa mình cũng đã bỏ cha mẹ mà bay đi như thế ! Thế mới hay...
          

          Sinh dưỡng đạo đồng, ơn Cha nghĩa Mẹ to lớn ngang bằng nhau, làm con phải hiếu thảo với cả Cha lẫn Mẹ. Có lắm người chỉ muốn con cái có hiếu với mình mà quên là mình cũng phải có hiếu với Cha Mẹ mình nữa, như đôi chim én nêu trên chẳng hạn !... Mời tất cả cùng đọc bài Ngũ ngôn trường thiên  YẾN THI của Bạch Cư Dị đời Đường sau đây ...

      

    燕詩                    YẾN THI
         白居易                        Bạch Cư Dị

 梁上有雙燕。     Lương thượng hữu song yến,
 翩翩雄與雌。     Phiên phiên hùng dữ thư.
 啣坭兩椽間。     Hàm nê lưỡng triện gian,
 一巢生四兒。     Nhất sào sinh tứ nhi.
 四兒日夜長。     Tứ nhi nhựt dạ trưởng,
 索食聲孜孜。     Sách thực thanh tư tư.
 青蟲不易捕。     Thanh trùng bất dị bổ,
 黃口無飽期。     Hoàng khẩu vô bảo kì.
 嘴爪雖欲弊。     Chủy  trảo tuy dục tệ,
 心力不知疲。     Tâm lực bất tri bì.
 須臾十來往。     Tu du thập lai vãng,
 猶恐巢中饑。     Do khủng sào trung ki ( cơ ).
 辛勤三十日。     Tân cần tam thập nhật,
 母瘦雛漸肥。     Mẫu sú sồ tiệm phì.
 喃喃教言語。     Nam nam giáo ngôn ngữ,
 一一刷毛衣。     Nhất nhất loát mao Y.
 一旦羽翼成。     Nhất đán vũ dực thành,
 引上庭樹枝。     Dẫn thượng đình thọ chi. 
 舉翅不回顧。     Cử xí bất hồi cố,
 隨風四散飛。     Tùy phong tứ tán phi.
 雌雄空中鳴。     Thư hùng không trung minh,
 聲盡呼不歸。     Thanh tận hô bất qui.
 却入空巢裹。     Khước nhập không sào lí,
 啁啾終夜悲。     Chu thu chung dạ bi.
 燕燕爾勿悲。     Yến, Yến nhĩ vật bi,
 爾當反自思。     Nhĩ đương phản tự tư.
 思爾為雛日。     Tư nhĩ vi sồ nhật,
 高飛背母時。     Cao phi bội mẫu thì.
 當時父母念。     Đương thì phụ mẫu niệm,
 今日爾應知。     Kim nhật nhĩ ưng tri !

                                             

DIỄN NÔM :

                 BÀI THƠ CHIM ÉN

          Trên rường nhà nỉ non đôi én,
          Bay song song sớm tối có nhau.
          Ngậm bùn kết cỏ trên cao,
          Bốn con mới nở lao xao đêm ngày.

          Bốn con nhỏ chít chiu trong tổ,
          Miệng đòi ăn chim chíp không thôi,
          Sâu xanh mẹ bắt mớm mồi,
          Bốn con luôn đói cha thời mõi mê.

          Miệng mỏ đã tái tê hết cả,
          Cố tìm mồi nên chả thấy chi.
          Thoắt đi, thoắt lại, lại đi.
          Sợ e con đói quản gì tấm thân.

          Ba mươi ngày ân cần nuôi nấng,
          Mẹ ốm dần con lớn thêm ra,
          Líu lo dạy nói dạy ca,
          Rỉa lông rỉa cánh bay qua bay vòng.

          Đến một hôm cánh lông đầy đủ,
          Đưa bốn con bay thử trên cây,
          Cất cao bay vút lên mây,
          Bốn phương theo gió lần này... bay luôn !

          Trống mái buồn kêu luôn luôn miệng,
          Kêu hết hơi con vẫn bặt tăm,
          Đành thôi về tổ âm thầm,
          Chiu chiu chít chit buồn lòng suốt đêm.

           .....................................

          Én ơi én, chớ nên buồn nữa,
          Hãy nhớ ngày xưa xửa chưa nhòa,
          Cái ngày én tập bay xa,
          Cao bay bỏ mẹ bỏ cha chẳng về.

          Lúc đó mẹ cha se sắt ruột,
          Dạ nhớ con não nuột ủ ê,
          Bây giờ én cũng một bề,
          Nhân nào quả nấy tái tê lòng nào ?!
                                              Đỗ Chiêu Đức diễn nôm.

         Mừng ngày LỄ CHA, mong rằng tất cả chúng ta đều hiếu thuận với Cha mẹ để làm gương cho con cháu. Đừng để như đôi chim én kia phải chít chiu buồn bã khi đàn con đã vổ cánh bay xa !...
        Chúc tất cả đều có một ngày LỄ CHA tuyệt vời !

                                                                  Đỗ C Đ

7 - 6- 2015 心灵的轮回

7-6-2015 心灵的轮回

 

                根据科学研究，我们身体上的细胞，没有一个是七年前的，换句话说，我们身体上的细胞每时每刻都在新陈代谢，七年就能使我们完全脱胎换骨一次，即是我们身体上的细胞没有一个是七年前的了.

 

       佛法认为整个生物界，从细胞结构，甚至更低级的生命单位或高级动物的人类，各种感受、认识等活动，时时刻刻都在迁流、生灭变化着。有关这种肉体上的生老病死，心灵上的生住异灭、循环流转、新陈代谢，宛如车轮回转的现象，就叫做轮回。甚至忽为人子、忽为人父的人伦关系，喜怒哀乐的感情变化，都是轮回的现象 .

 

         还有更是人的心境快乐时，生命状态就处于“天”的境界；喜乐参半时，生命状态就处于人的境界；有的人心境绝望或痛苦时，生命状态就处于地狱的境界；有的人被欲望支配而痛苦时，生命状态就处于畜生或饿鬼的境界........这样说来，其实佛教的轮回，无处不在 . 所以，想处在什么样的环境之中，是天堂？还是地狱？其实取决于自己。而不是下一世 . 一个人的生命会有怎样的历程，跟上帝或者说上天无关，而是跟这个人自身的性格密切相关 .

 

         穿越是书中的神话 , 这一刻 , 聚集所有自已的回忆， 让我隐隐觉得生命在红尘深处的流失 , 或者终究只是一个念头 , 估计因为身体的病障每天不死不活地过着给自己和家人带来很多的不幸 , 离失这个世界事实上是基于解脱了命运不幸的经历 .

 

感慨人生的短暂和无常，更觉得珍惜眼前生命中的人人，珍惜每一天 . 很多年前读过这一首词 .

 

       有一种感受总在难眠时，才承认是思念 ,
       有一种缘份总在梦醒后，才相信是永恒 ,
       有一种心情总在离别后，才明白是失落 ,
       有一种目光总在分手后，才相信是眷恋  .

 

 

 

 

            

4-6- 2015 Chị

         Chị là người có vận số xấu , lúc sinh ra không có cha bên cạnh , ở với mẹ ruột và dượng ghẻ bị đòn nhịn đối thường xuyên , năm 13 tuổi ,được bảo lảnh từ Hongkong sang  VN sống chung với  người thân  duy nhất còn lại trên trái đất nầy  , chị có tướng mạo thuộc diện  khó côi , gò má cao từ khi sinh ra ,  ai củng tưởng chị là con trai , người mẹ  nuôi  ở VN chăm sóc chị cho chị đi học là người  đàn bà đẹp , vì gia  cảnh người mẹ nuôi chị không có dịp đến trường  học  , lấy chồng sớm , chỉ lớn hơn chị 13 tuổi  , càng lớn ,  chị và mẹ sống chung nhà càng có khoản cách như ngang nhau , chị khó dạy khó bảo ,  chị chỉ nghe lời ba và mẹ của ba , bà nội của cả đám 6 đứa em  từ người mẹ lớn hơn chị 13 tuổi  sinh ra , đứa nào củng khấu kỉnh xinh đẹp , hàng xóm hiếu kỳ  lắm chuyện  , rảnh việc hay  lấy ra làm  đề tài so  sánh , chị  đi học , có bạn bè , ý niệm phân biệt được con ruột thịt và phận làm  con ghẻ , nên  lén lén lúc lúc viết nhật ký gọi  bà mẹ sống chung nhà là bà dì ghẽ , phân bì tình thương , hay ghi lại  những  lời mẹ răng dạy trong nhật ký  , bị mẹ phát hiện , có lúc vì chị  mẹ phải khổ tâm khóc lóc , kêu ba mang trả chị về HongKong , chị biết lỗi  ,  xé  nhật ký , chị thừa hiểu ở VietNam chị ăn no mỏi ngày , được đi học  và ngủ nhà ấm  , tuổi thơ  nhửng chuỗi ngày  của chị ở  HongKong trong  căn gác mướn chật chọi ,  bị đòn bị đối là kỷ niệm  kinh hoàng khó quên  , 18 tuổi , chị cùng bạn gái trèo leo căn gác hoang của sau vườn nhà  ,hái trộm mận và nghe  tiếng đàn của  nhà  ai văng  vẳng truyền qua căn gác hoang , gác bất chợt bị lúng ,dáng gẩy  , bị  trượt chân 2 nàng té xuống đất một  lượt ,chị bạn gái bị rách quần trốn tuốt về nhà , bỏ lại chị la réo đau đớn môt mình  ,  đầu chị rách một đường máu  đang phun ra , được người   làm báo cho ba má biết , chở chị đi bệnh viện khâu lại , để lại vết thẹokha6u gần 1 tất trên đầu ,  sau chuyện nầy chị trở nên dè dặt thu người không còn cởi mở như  trước , không giao du ngoài đường với bạn bè , chỉ còn qua lại   2 người bạn người Hoa ,1 người ở tiệm Ca phê và 1 cô bạn học nhà  nhà làm gẩy  , chị dần dần nghe lời ba mẹ , sống hiền hòa với cả nhà , phụ ba mẹ làm  việc buôn bán cho  đến ngày  chị  lấy chồng .

         Tất cả 6 anh chị em của mẹ  đều  được chị phụ bà dú và mẹ chăm sóc  mỏi ngày , chị nhiều tuổi hơn các em  khác mẹ  , nên mọi công việc trên dưới trong nhà chị  chia phần  với người giúp việc cùng làm , quảng lý và ăn cơm chung  bàn mỏi buổi  trưa chiều với  các chị giúp việc  và  bà nấu ăn chocả nhà   .Mổi tối chị  làm giấy tờ sổ sách cho ba . Các em chị mỏi đêm trước khi đi ngủ được cha mẹ bồi dưỡng cho 1 khúc bánh mì thịt ,một trái bắp nấu hay 1 cái bánh bao thịt ,1 miếng bánh ngọt ,còn chị  không ăn chị nói  chị đả lớn tuổi , không cần bồi dưỡng cho mau lớn nửa , mỏi cuối tuần ba  có thối quen dẫn 4 đứa con đi côi điện ảnh Hong Kong , chị là người đi mua vé trước nửa ngày  cho các em và ba đi côi xuất 19 giờ  , ít khi thấy chị co lòng muốn được đi côi  chung , những ngày trời mưa hay  trở gió ,chị là người mang áo  ấm hay dù đến cho các em trong giờ học ,  em Trinh từ nhỏ đến khi nghỉ học chỉ biết tháo nhưng không biết cuột giây  giày  thể thao , mỏi sáng chị đều cuột cho em chỉnh chu ,      Thời giang làm con gái lớn trong nhà cha mẹ , chị tuy ăn sung mặc đẹp , có quyền hạn chỉ bảo người làm , mỏi năm có tiền  vàng cha mẹ cho dành dụm riêng , trong thâm tâm chị như luôn có  một khoản cách  với các  em trong nhà ,  Tuổi thanh xuân  vàng son của chị sống chung trong sự nghiệp đỉnh cao của ba mẹ , chị không có nhan sắc , bạn bè của ba má đa số  là thương gia , thầy giáo ,  ở đến 26 tuổi  chị vẩn chưa có mối nào đến  xin hỏi cưới   ,  trong nhà  ngoài 3 người  giúp việc còn có 3 ,4 ông  thợ sửa máy Radio TV ở    tiệm , có ông thanh niên tên Sủng họ Chiêm nhỏ hơn chị 1 tuổi , củng người Hoa quê ở CV , cha mẹ làm  gẩy bán cải sĩ cho người ta ra chợ bán , mỏi ngày ông phải đi xe đạp đến  tiệm ba làm , không biết hai người tò tí  thế nào ,    má của ông Sũng là bà Xui gia  với bà Úm lấy cơm thừa nhà ba má trước đó than rằng ,  cô con gái lớn ông chủ NX gò má cao hậu teo ,  lại lớn tuổi hơn con bà ,  lấy về khó phát tài  phát lộc , bà khuyên con bà chờ vài năm nửa lấy cô em của mẹ kế đẻ sẻ có hậu vận tốt hơn  , nhưng ông Sủng nhất định muốn lấy chị để được vào ở rể , còn chị củng nói riêng với ba  mướn lấy ông Sủng làm chồng , chị  đả yêu ông thợ nhỏ   hơn mình 1 tuổi , chắc củng là mối tình đầu đời của chị .

                        

            
               Dù  người ngoài ai ai củng nói ra vào và biết rỏ ông Sủng có ý định  riêng khi mở lời muốn cưới chị   ,  Ngày cưới  của 2 người củng tổ chức rất nhanh sau khi đàng trai nhờ người qua  hỏi  , Đám cưới được đầu bếp chính Nam Đô đứng nấu  từng phần ăn cho họ hàng thân thuộc bạn bè đến cùng  chia vui , mẹ luôn ấm ức  vì thời cuộc đổi thay ,  2 đứa con gái ruột của mẹ sống xa xứ không có được đám cưới đình đám như chị , không được cha mẹ cho như đả cho  chị gần chục lượng vang làm ra cả hợp nữ trang làm của  vu quy , còn nhận bao nhiêu quà lể bằng kim bài  từ bạn bè ba đến chúc mừng  , sau đám cưới  vợ chồng  chị được ba sắp sếp cho lên tầng  lầu tư ở tạm là thiên đường hạnh  phúc  của  hai người . Trước  khi  lấy chồng , chị ở tầng chệt vừa côi nhà vừa trông người giúp việc . không bao lâu  sau đám cưới , ba mua cho chị 1 căn nhà mặt tiền ở cầu Nhị Kiều khu nhóm chợ , để vợ chồng ra riêng và tập  sống tự lập , chấm dứt tình trạng ăn cơm ở nhà cha mẹ vợ , lương  cất riêng đưa về cho cha mẹ và em chồng dưới quê C Vồn xài ,  thỉnh thoản nhà còn xảy ra chuyện không vui vẻ là hàng hóa bị mất cấp không biết người nào lấy , vì nhà có tới 3 người làm cùng ở trọ  trong nhà .

          Ra nhà riêng là bước  ngoặc đầu tiên thay đổi hình tượng người chồng chị yêu thương , anh rể bắt đầu ăn hiếp chị , nạt chị thường xuyên có khi trước mặt các em chị đang đến chơi , thỉnh thoảng sau cơm tối , mình và em Trinh hay chạy xe đạp lên nhà chị chơi , thăm một chút rồi về ,chưa bao giờ  chị cho các em ăn miếng bánh hay cục kẹo ,( Sau nầy những đứa em lần lượt thay phiên nhau trở về VN thăm ba má ,củng chưa bao giờ chị làm buổi tiệc để đãi em nào mặc dù em Ken và vợ rất tốt với chị ,gởi tiền cho chị  nhiều   ) tiền lương chồng chị chưa ao giờ dám xài tới , vốn xuất than từ gia đình thương mại ,chị lấy vốn ra mua hàng hóa gia dụng kê trước cửa nhà bán cho người đi chợ cần mua ,   lấy lời từ việc buôn bán sống qua ngày , Có lần thấy chị chạy xuống nhà nói  chuyện  khóc với ba chuyện nhà chồng gây sự làm dử với chị , nghe ba nói với chị là chuyện vợ chồng bất đồng ý  thế nào củng ráng cho  thuận nhà hòa cửa  , nhưng phải nhớ cho kỷ ,nhà chị đang ở  là nhà của ba mua cho chị ,  chị đứng tên một mình , do ba đả tính liệu  biết trước  chuyện ,  lở sau nầy anh rể có vợ bé bên ngoài , thì không có quyền hạn nào  về quyền lợi trong căn nhà vợ chồng chị  đang ở ,  đễ  buột chị  làm theo lời anh muốn , sau nầy ,anh rể thật sự có vợ bé ,     trẻ tuổi hơn chị và sinh thêm 2 đứa con ngoài giá thú  , chị đả nhẩn nhịn  cam chệu bằng cách dả mù dả điếc  ,chỉ biết làm bà vợ lo buôn bán ở nhà và lo cho 3 đứa con ăn học  tới nơi , ai nói gì đến tai chị chị đều nói y ở ngoài làm gì làm ,chỉ biết mỏi tối y đều về nhà ngủ , 3 đứa con chị luôn thấy mặt cha hằng đêm ,như vậy chị đả mãn nguyện ,còn ai muốn lén lúc với y thì lén ở đâu lén , chị không muốn biết gì hết .

         Tháng 4 ,1975 miền nam sụp đổ CS  cai trị ,  sự nghiệp  nhà cửa  ba mẹ bị mất  mát rất nhiều , ba là người hiểu rỏ cộng sản  hơn  ai  hết  , nên mang đồ đặc và tiền tài phân phát mỏng ra gởi người quen thân thuộc , ông   Sủng được ba đưa tiền mặt  kêu mua giùm  xe đạp mini đời mới  cho em Trinh xài ,quan niệm mỏi người được 1 xe đạp theo chế độ thời đó , anh tự ý lấy   tiền ba đưa   mua 2 chiếc ,t ự lấy 1 chiếc tự  xài như tự thưởng công mình đả đi mua  dùm ,  khi cây đèn bàn  của ba bị  cháy  hư  , ba bảo em Ken lên nhà chị  lấy cây  đèn bàn  đang gởi nhà chị về cho ba  xài , em Ken lên lấy thì bị anh rể kêu lại  , tháo chiếc  bóng đèn cóc ra để em mang chiếc đèn không có bóng  về cho ba . những việc nhỏ nhặt tham sân si nầy dần dần làm mất đi tình cảm của mấy đứa em gianh cho chị ,cảm thấy chị theo anh dần dà mất phẩm chất ngày xưa , biến thành ti tiện , đả có nhà ,có vàng của ba cho để làm của riêng đi lấy chồng rồi , vẩn còn luôn luôn rình rạo từng chút để có lợi lộc từ ba mẹ mà sơi .Thêm chuyện anh rể chỉ nhỏ hơn mẹ  14 tuổi , biết không phải là mẹ ruột chị ,  sau  khi được ba giới thiệu cho vào hãng xuất khẩu Hột vịt muối của người quen làm ,anh nói những lời không kính trọng mẹ cho người quen  ba mẹ nghe  , không kêu mẹ là mẹ ,còn nói có kêu là kêu bà mẹ chị ỡ tận bên Hong Kong v...v.., khiến mẹ tức giận , truyền  sang  một đám con gái của mẹ củng tức giận theo , tình cảm chị em bị phai màu , khoản cách không còn thân mật như lúc chị mới ra nhà riêng nửa , thêm chuyện anh làm mất  miếng đất  ở đường Tạ Thu Thâu gần 2 công trước kia ba mua của người bạn quen , vì bạn kẹt tiền năng nỉ ban mua  , ba định bụng sẻ mở lò rượu khi các con lớn ,sau 75 , giao cho anh rể trồng trọt canh tác hoa mầu để giữ của ,cuối cùng anh bỏ hoang không làm , bị đoàn người thập phương vô sản đến chím đoạt đóng cột cất nhà ở , thái độ  mất đất anh không thấy đau bởi vì không phải do tiền anh lấy ra mua , ba là đàn ông chỉ  im lặng chịu đựng  , nhưng mẹ và các em chị đều ngán ngầm tác phong anh rể và sự bất lực xui theo ý chồng của chị .

              Thời gian sau những đứa em chị lần lượt đi vượt biên , rải rác ở Pháp , 2 em gái ở Đức ,Ken ở Canada  tùy hoàn cảnh của mỏi chuyến đi  , lần đầu tiên trở về VN  thăm ba má vào tháng 7 năm 1992 ,anh chị sáng sớm xuống nhà  ba mẹ đón ,  thấy anh chị rất khỏe ,  hai hôm sau  lên nhà chị cho 3 đứa cháu tiền ,chị nói đang giành giụm tiền định cất lầu thêm . Hàng xóm nói  mình nghe , anh rể mầy tệ lắm , nó dẫn vợ bé đi đám với đoàn người xí nghiệp xuất khẩu  ,còn nói là vợ nó , mình hỏi chị có chuyện như vậy không ,chị nói người ta nói gì nói chị không biết , chị  chỉ biết làm thinh , giữ nhà . 

          Tháng 8 năm 1998  Lần thứ 3 có chồng và 2 con gái theo  về VN  ,  đến tham quan nhà mới cất của chị , kiểu cách giống như nhà của ba tuy chiều dài  ngắn hơn, bề ngang hẹp hơn , nhà ba hướng  đông nam ,nhà chị  cửa hướng đông bắc ,  thấy nét mặt chị tuy già trước tuổi nhiều nhưng  vui hơn trước ,  như đả toại được nguyện vọng  lúc  tuổi  hoàng hôn , có thể xây  ra căn nhà như ba mẹ ,  ngày xưa chị đả từng sống  chung qua.  Củng lần ghé thăm đó ông anh rể Sủng không biết vô tình hay cố ý ,  kể hoài chuyện phở ở đây mỏi tô bao nhiêu bao nhiêu , vừa rẻ vừa thơm ngon v......v với chồng mình , ngày đó mình còn ngơ ngáo , ngây thơ đâu có biết ngoài đời có chuyện  ví vợ và bồ là cơm với phở , nhờ ơn con quỷ già tình củ của chồng dạy khéo trên HQPD  gần 6 năm trước , nên  biết chuyện phở cơm từ  bài thơ  Ta và Địch , củng may chồng thuộc loại  đàn ông đả ăn chơi  qua phở cháo rau sạch  thời trai trẻ quá rành , côi phở thời đại như bệnh cùi hủi sợ bi lây , chỉ nghe ( hoặc nhìn )rồi cười ,  không có  phản ứng hay can đảm thí mạng quý  .  Lâu lâu côi lại đoạn phim của chồng  quây lúc ở nhà chị ,  nghe giọng anh rể nhiệt tình giới thiệu tô phở thế nầy thế nọ ở đây ở đó ,  củng là một kỷ niệm vui trong thời gian tưởng nhớ những chuyến về thăm quê nhà .

       Lần sau cùng  gặp chị là những ngày cuối năm vội vàng bay về  làm tang lể cho ba , chị ủ  rủ , trông  già đi rất nhiều , những đứa con của chị đả lớn ,con gái chị biết theo mình và Út  thức đêm canh quan tài ông ngoại  , đốt nhan tiếp cho bàn thờ linh cửu ba  luc nào củng  khói hương   nghi ngút , đám tang ba anh em  về     đầy đủ , chỉ thiếu em Trinh , cả nhà chị  đưa tiễn ba đến  tận nghỉa  trang ,   tâm  trạng ai củng  nặng nề , xuốt thời gian lưu lại  VN  ,  không có  tâm tư  hỏi han đến sức khỏe và đời  sống hiện cảnh  của chị  , chỉ nghe   qua   người  quen , ai củng phản cảm với   anh  rể   có con  riêng với người  đàn bà nào trong bóng tối , nhưng  tuyệt nhiên  không dám   hé lời gì đến  tai chị .  Chị đả  hành sử như  bao nhiêu đàn  bà khôn ngoan  khác , im lặng  và nhẩn nhịn như không  hề hay biết gì , nhiều  người quen bất  mãn cho sự im lặng của  chị , tự   chị củng hiểu  , kẻ  cam  tâm   làm  bé ,  đi phá  hoại gia đình người  khác thì  còn tệ hơn hạng   làm điếm , đả là  đồ tệ hại hơn điếm ,  thì  có lén lúc  đến đâu  củng không  ra  được gì trong  xả hội ,  tự chồng chị sẻ biết hổ thẹn  ,xấu hổ  thậm chí tự biết tội lỗi  mỏi khi đi thăm vợ bé và  đứa con từ vụng trộm  ra bất đất vỉ làm con của 2 kẻ tội đồ  lương tri   . chị nhẩn nhịn làm chủ nhà , làm vợ chính thức đến ngày 2 con trai lấy  vợ ,con gái lấy chồng ,   có cha có mẹ  toàn  vẹn đứng ra lo việc  cưới hỏi   cho các  con  yên bề gia thất . các con chị thương chị  , những lúc chị bệnh , từng đứa viết thư  kể với cậu Ken ở Canada , em Ken luôn là người có tính trung lập trong gia đình , không hề bị  hành vi và lời nói bất hảo của anh chị đả làm đả nói đối với mẹ trong quá khứ mà ảnh hưởng tình cảm chị em  như các chị em gái chị , em gởi cả ngàn đô về cho chị  trang trải  bệnh viện thuốc men , báo tin chị bệnh cho người thân biết .

           Thứ tư 27-5 vừa mới nhận thư  em Ken báo tin  chị nằm bệnh viện sức khỏe quá xấu , cả  buổi tối ngồi nghỉ vẩn vơ ngoài vườn , tâm tư trở về thời gian xa xôi của mấy chục năm trước , có một khoản thời gian không nhiều lắm sống  chung  một nhà ba má với chị , không lâu dài nhưng củng có nhiều  ấn tượng về người chị có nét mặt khắc khổ , tính nết cam chịu  của nhiều việc từng giai đọan xảy ra  theo  thời gian vô tình đi qua  trong đời  chị  , đêm về nằm nghỉ quanh   không ngủ được ,   hôm sau 28-5 nhận thêm thư của em chuyển từ thư con  gái lớn của chị  báo tin , chị  đả qua đời  vào 23 giờ đêm ngày 11 tháng 4 âm lịch  năm Ất Mùi . tính theo dương lịch là ngày  28 -5 2015 . Chị thọ được 67 năm cuộc đời .

            Chị là người có vận số xấu , sinh ra đả không có cha mẹ ruột đầy đủ  bên cạnh  , còn không có nhan sắc để vớt vác  với đời , nhưng chị đả đi hết cả cuộc đời bằng một tính cách riêng biệt kiên cường  nhận nhịn khiến người biết suy nghi ai ai củng kính nể chị , kể cả người chồng luôn bắt nạt chị và đả lén lúc phụ tình chị lại phải làm chồng chị xuốt đời  không dám rời bõ chị . Chị trầm mình sống trong sự cô đơn và tự cường từ lúc sinh ra cho đến sau khi lấy chồng  , cuộc đời chị buồn nhiều hơn vui , chị hạnh phúc với người chị yêu khi được toại nguyện thành chồng vợ để ăn đời ở kiếp ,chị im lặng với  sự phủ phàng cuộc đời mang đến thử thách chị , chị không đẹp nhưng luôn cười với mọi người xum quanh ,tỏ ra kiên cường và thân thiện , tuy chị không có mai mắn như các em chị sống ở thế giới bên ngoài , hưởng mọi thứ tư tưởng kiến thức hiện tại , nhưng bù lại chị sống bình yên trong căn nhà của ba mua cho chị đến hết cả cuộc đời ,   thân tâm chị không cần trải qua kinh nghiệm cay đắng như các em chị mang hai bàn tay trắng đi xa xứ  lập nghiệp  , trước sau khi  chị nhắm mắt lìa khỏi dương trần . chị đả  được nhìn thấy các con chị thành lập gia  thất ,  có cháu nội , ngoại , căn nhà của chị có được con nối bước  chị trông côi .

    Một nén hương lòng kính  dâng lên chị , vì thời cuộc các em và chị không có thời gian sống gần gủi  nhiều , lúc chị nhắm mắt lìa đời củng không đến được linh cửu chị đễ  tiễn đưa , cầu nguyện cho hương hồn chị sớm tiêu diêu miền cực lạc . Kiếp sau ,cầu nguyện chị  sẻ là người sinh ra trong một gia đình hạnh phúc mai mắn đầy đủ hơn kiếp nầy .